Beest
Hassnae Bouazza
Illustratie: Norman Lindsay
Morte la bête, mort le venin, luidt een Frans gezegde. Als het beest dood is, sterft het gif. Wie de misselijkmakende beelden van Gaddafi’s laatste minuten heeft gezien, kan zich afvragen of dat wel klopt.
De beelden van de oud-dictator zorgden voor vreugde en schok. Volgens de krant Al Watan heeft een in Koeweit wonende Syrische vrouw uit verdriet geprobeerd zichzelf van het leven te beroven.
Een Soedanees die naar de Kolonel is vernoemd, kwam in het nieuws, omdat hij zijn naam wil veranderen. Muammar Gaddafi is, net als Saddam, niet langer een populaire naam.
Voor Algerije betekent de dood van Gaddafi het verlies van een bondgenoot, want hij stond aan Algerijes kant in de kwestie rond de Westelijke Sahara en steunde de Polisario, het Sahraanse bevrijdingsleger.
Veel mensen kunnen niet begrijpen hoe Libiërs zich zo konden verlagen door de buitenlandse NAVO erbij te halen en zich van een net zo barbaarse kant te laten zien als de man die ze wilden verjagen. Dat ze Gaddafi niet berecht hebben, is een verloren kans, volgens verschillende commentatoren, waaronder de hoofdredacteur van de Marokkaans L’Economiste.
De ogen werden meteen op Jemen en Syrië gericht waar de presidenten Saleh en Assad nog steeds weerstand bieden aan de volksopstand. Dit zal hun lot zijn, klonk het, maar de twee heren zijn niet de enige die de hete adem van hun tegenstanders in de nek voelen.
Het Libische Revolutie Comité heeft gezworen de dood van Gaddafi te wreken. Je kunt je afvragen hoe serieus deze belofte is, want als ze zijn dood kunnen wreken, hadden ze hem ook kunnen beschermen. De leden van de Nationale Overgangsraad gingen breed lachend op de foto met rebellenleiders, maar hoe lang zal die lach duren met alle uitdagingen die in het verschiet liggen.
Wellicht geschrokken door de gebeurtenissen in Libië heeft Syrië aangegeven open te staan voor het voorstel van de Arabische Liga om in gesprek te gaan met de oppositie. Volgens de hoofdredacteur van de krant Al Sharq al Awsat is het te laat voor Assad en heeft hij al z’n kansen verspeeld toen hij eerdere toenaderingen afwees. Dat Syrië nu onder voorwaarden het gesprek wil aangaan, toont volgens hem aan dat de verhoudingen in de regio zijn veranderd. De hoofdredacteur denkt bovendien dat het land er alleen voor staat nu Hezbollah het moeilijk heeft, Iraks Al Maliki z’n handen vol heeft aan het bewaren van de eenheid nu er ook tegen zijn regering wordt gedemonstreerd, Iran druk is met het Saoedische moordcomplot en Libanon met de eigen interne sores.
Andere opiniemakers denken dat Iran Hezbollah laat vallen, maar de steun aan Syrië zal handhaven. Ondertussen hebben de Syrische salafisten gesprekken gehad met Libanese christenen, om het slechte beeld dat de Syrische overheid van hen schetst tegen te gaan. De salafisten willen zich positioneren als gematigde en betrouwbare gesprekspartners.
Christenen in de regio hoeven zich volgens Libanees parlementslid Antoine Zahra geen zorgen te maken. Hij zei dat de mensen die nu in opstand zijn gekomen echt niet zullen zwijgen als extremisten de macht grijpen. Hij erkent de machtshonger van ultraconservatieve groeperingen en vindt dat alles er aan gedaan moet worden om hen te bestrijden. Zahra: ‘ik ben ervan overtuigd dat het Arabische volk niet richting isolatie en verdeeldheid gaat, maar richting diversiteit en democratie’. Het lot van de christenen is volgens hem niet verbonden aan de aanwezigheid van de oude dictators.
De Libanese president Michel Sleiman heeft in het licht van alle opstanden rondom zijn land aangekondigd dat er hervormingen moeten komen. Volgens Sleiman is het nodig dat vastgelegd wordt dat alleen de Constitutionele Raad de wet interpreteert en dat diezelfde raad niet gepolitiseerd kan worden. Daarbij wil Sleiman een nieuwe kieswet die alle facties vertegenwoordigt.
Sleimans woorden komen op een moment dat Hezbollahs Nasrallah dwars ligt. Libanon moet 30 miljoen bijdragen aan de Verenigde Naties en het Speciale Libanon Tribunaal. Hebzollah vindt het prima als dat uit eigen zak betaald wordt of door het parlement, maar Hezbollah heeft de meerderheid in het parlement en is niet van zins in te stemmen met betaling. De overige partijen voelen zich zwaar in verlegenheid gebracht.
Volgens een Koeweitse columnist, Ahmed Al-Jarallah, tikt de tijd voor Nasrallah, omdat medestanders zich tegen hem gekeerd hebben en trouwe partner Syrië wankelt. Nasrallah heeft zich wel uitgesproken voor de verschillende volksopstanden, maar dringt er in het geval van Syrië op aan dat er gesprekken plaatsvinden en wijst Amerikaanse bemoeienis af.
Ondertussen probeert Saleh in Jemen een veilige aftocht te garanderen voor zichzelf en ruim 500 leden van het oude regime. Bovendien wil hij dat leden van het oude regime deelnemen in de overgangsregering. Die garantie wil hij van de Verenigde Naties. De strijd wordt niet alleen hard uitgevochten op straat: de Jemenitische staatszender toont mensen die Salehs regering smeken hen te beschermen tegen de Moslimbroederschap-milities terwijl de onafhankelijke Jemenitische zenders gruwelijke beelden van de slachtoffers van het regime tonen. Als je ziet hoe de moslimbroeders door iedereen gebruikt worden om mensen schrik aan te jagen, kun je concluderen dat de globalisering goed gelukt is. Zowel in het Oosten als Westen zijn de moslimextremisten een geliefd excuus om repressieve maatregelen door te drukken.
In de overige landen broeit en borrelt het ook. In Koeweit is er veel discussie over de te varen koers in het parlement en of ze in staat zijn om echt democratisch te zijn.
De Jordaanse koning heeft een hervormingsgezind kabinet aangesteld, in Marokko zijn afgelopen zondag betogers weer de straat opgegaan en in Egypte wordt het leger aangeklaagd vanwege de maagdelijkheidstesten. Tegelijkertijd volgde iedereen met een half of heel oog Tunesië waar de eerste, democratische verkiezingen hebben plaatsgevonden. Het kleine land zou ook met de democratisering wel eens de trend kunnen zetten, is de hoop.
De Westerse leiders zijn namelijk ‘niet onze leermeesters’ zo citeert Al Jazeera’s Iraanse columnist Hamid Dabashi de Libische verzetsheld onder Italiaanse bezetting Omar Moukhtar. Wie wel opvallend vaak genoemd wordt als voorbeeld van ‘rechtvaardigheid, rede en verantwoordelijkheid geïnspireerd door de islam’? De Turkse premier Erdogan.
Eerder gepubliceerd in Vrij Nederland. Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, Elle en de Arabische site van de Wereldomroep. In 2009 was ze te bewonderen in Vrouw & Paard, afgelopen kerst won ze bijna De Nationale Wetenschapsquiz. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.
Hassnae Bouazza, 01.11.2011 @ 09:10
20 Reacties
op 01 11 2011 at 10:28 schreef Baco Pirelli:
De komende decennia zal de wereldbevolking stijgen met enkele miljarden. De druk van buitenaf op de Arabische wereld zal gigantisch toenemen. Vanwege de geografische ligging en vanwege de olievelden.
Zonder religieus gesoebat, rancunes van bovenliggende partijen en verzet van onderliggende partijen zal het al zwaar genoeg worden voor deze landen om zich te handhaven in de globale rat race.
op 01 11 2011 at 12:13 schreef MNb:
De verzekeringen van de Syrische salafisten zijn mooi, maar de christelijke minderheden zijn wel degelijk kwetsbaar. Dat heeft juist Irak de afgelopen 10 jaar laten zien.
Om ook dit weer eens te betrekken op de moerasdelta aan de Noordzee: ik heb het altijd typerend gevonden dat de Grote Blonde Leider angstvallig zwijgt over christelijke asielzoekers uit Irak en Syrië. Dat onderwerp leidt blijkbaar tot een ongemakkelijke spagaat.
Voortreffelijke analyse als altijd. Bedankt.
op 01 11 2011 at 14:07 schreef Niels van Lobberegt:
Ik heb eerlijk gezegd weinig verstand van de situatie in het midden-oosten. Maar zonder scheiding tussen ‘kerk en staat’, lijkt democratie een kansloze missie aldaar. Er zijn nu andere gezichten, maar de problemen blijven hetzelfde.
op 01 11 2011 at 15:45 schreef 657:
Ze zoeken het maar uit die gore barbaren. Zolang ze maar niet naar het westen komen.
op 01 11 2011 at 17:05 schreef Jimmy:
Verduidelijkend stuk tekst, Mevr Hassnae Bouazza. In Tunesië winnen de gematigde islamisten. In het modernste land van de regio haalt de islamistische Ennahda meer dan 40% van de stemmen. Dat is ruim 30% meer dan de grootste seculiere en centrum linkse partijen. Kan, allemaal keuzes. Wat in deze context gematigd is is me niet duidelijk.
In Libië lijkt de kaart op voorhand al geschud: De prominente islamist Abdel Hakim Belhaj is al ruime tijd invloedrijk, Ik citeer: “De islamitische shariawetgeving is de basis” van het nieuwe Libië. Dat heeft de waarnemend leider van de Nationale Overgangsraad gezegd „Allah zag toe dat deze revolutie de overwinning behaalde”, zei Abdul-Jalil.”
Aardig om te lezen, dan weten we tenminste waar de 9000 gevechtsvluchten van de NAVO voor nodig waren. Khadaffi slaapt nu buiten maar het beeld van useful idiots dringt zich aan mij op .
En Egypte? “Meer dan drieduizend Egyptenaren hebben maandag in Caïro gedemonstreerd tegen de aanhouding van de prominente blogger/activist Abdel-Fattah door het leger. Groeistuipjes van de op handen zijnde democratie, hoorde ik op de Belgische TV ;-)
op 01 11 2011 at 17:14 schreef Jimmy:
Schiet me ineens in de gedachte na lezing van de comments hierboven. Puur een taalkundige vraag. Ik ben geen arabist, maar zou het misschien kunnen dat in de landen van wat ik maar even de Arabische lente” noem, het woord democratie een andere lading/betekenis heeft dan hier in het westen ?
Wie ?
op 01 11 2011 at 20:34 schreef p.wielaard:
Zolang democratie het instrument is om religieuze engerds aan de macht te helpen heeft het dezelfde betekenis. Daarna een iets andere- Maar ja, een alternatief is er niet. En er is een (hoopvol) begin.
op 01 11 2011 at 22:44 schreef Hussein:
Erdogan is natuurlijk een lichtend voorbeeld van hoe het nu verder moet. Democratie en invoering van de Sharia. Aan het eind der dagen ziet men de meest rare veschijnselen!
op 01 11 2011 at 22:56 schreef Sasha Berkman:
Valse Hussein: je lult uit je extreem rechtse rooie nek
op 01 11 2011 at 23:24 schreef 657:
Erdogan is dat niet de man die Noord Cyprus illegaal bezet? (en dan zeiken over Israel).En Koerden onderdrukt.
op 01 11 2011 at 23:29 schreef Sasha Berkman:
Een uur geleden: http://nos.nl/artikel/309329-israel-versnelt-bouw-op-westoever.html
op 02 11 2011 at 01:07 schreef MNb:
Jimmy kan niet rekenen. Ennahda: 90 zetels van de 217. Congres voor de Republiek: 30. Ettakatol: 21. Even optellen, aftrekken, delen en vermenigvuldigen en het verschil is nog geen 20%.
Nummer vier, Aridha Chaabia, is ook niet bepaald islamistisch, maar die reken ik even niet mee omdat die zijn zetels heeft teruggetrokken.
op 02 11 2011 at 14:33 schreef Sasha Berkman:
657: De Koerden worden al decenia lang onderdrukt door de seculiere fascisten van het Leger en de MHP. Die hebben ook Cyprus bezet. Juist Erdogan gaat daar voorzichtig iets aan doen. Volgens jouw logica mag Israel palestijnen onderdrukken omdat Turkije Koerden onderdrukt?
Er zijn inderdaad veel overeenkomsten tussen de decenia lange onderdrukking van de Koerden en de Palestijnen.
op 03 11 2011 at 02:15 schreef MNb:
Als er nou één bezetting gerechtvaardigd is geweest (OK, na de Vietnamese inval die een einde aan de Rode Khmer maakte dan) is het wel de Turkse bezetting van Noord-Cyprus. Het Griekse militaire regime liet namelijk een staatsgreep uitvoeren met de bedoeling middels een marionettenregering de volle controle over het eiland te krijgen. Daar had de Turkse minderheid vanzelfsprekend alleen maar ellende van te verwachten.
Daarmee beweer ik niet dat de Turks-Cyprioten lieverdjes zijn en dat Erdogan zich verstandig opstelt.
Het conflict ligt ongeveer zo: de Grieks-Cyprioten willen het hele eiland etnisch zuiveren en de Turks-Cyprioten alleen het noordelijke deel (wat ze snel voor elkaar hebben gekregen). Het is al winst dat niemand nog zin heeft dat doel middels geweld te bereiken.
op 03 11 2011 at 13:43 schreef Herman:
Mooi lichtend voorbeeld Erdogan, een nationalist met sultan aspiraties.
Iedereen en alles die besmet zijn met geloofs virussen willen alleen maar pandemie creeren om hun machtbasis uit te breidden.
Geloof is alleen maar een machtsvehikel om anderen te domineren en werkt verstikkend op het vrije denken. God of Allah dezelfde ellende.
op 04 11 2011 at 00:37 schreef Sasha Berkman:
`Mooi lichtend voorbeeld Erdogan, een nationalist met sultan aspiraties.`
Nee, Wilders die is pas ok!
op 04 11 2011 at 05:32 schreef You On A Gin:
@ Sasha Berkman
Stelt die Herman, waar jij op reageert, jou(w) dan voor de keuze?
Zegt hij: het is óf Wilders, óf Erdogan waar je voor bent?
Is er in die wereld waar jij in leeft misschien plaats voor mensen die zowel Wilders als Erdogan niet zo leuk vinden?
En dan bedoel ik niet dat je ze in kampen zou willen stoppen, of zo (want ik weet dat jij echt super verdraagzaam bent jegens andersdenkenden), maar meer: erken je het bestaan van die mensen, en realiseer jij je (jouw) dat die mensen ook kunnen bestaan?
op 04 11 2011 at 10:02 schreef AB:
@ You on a gin +1
@ Hassnae In Turkije gaat het met de rechtvaardigheid en rede niet goed. De seculiere waarden brokkelen in rap tempo af. Andersdenkenden krijgen het steeds moeilijker. Ik kom regelmatig in Istanbul en wie oren en ogen heeft ziet de stad veranderen. Wel rijker, niet leuker. Erdogan ziet zichzelf, vanwege economische belangen, graag als lichtend voorbeeld voor de regio. Laten wij hem beoordelen op zijn daden.
Erdogan is een gewetenloze, nationalistische populist die religie gebruikt als machtsmiddel. Goed voorbeeld?
op 04 11 2011 at 18:33 schreef Benedictus:
In Turkije sprak ik met enkele seculiere Turken. Zij vertelde mij dat het voor mannen wiens vrouw geen hoofddoek draagt bijna onmogelijk is geworden om een goede baan bij de overheid te krijgen.
Turkije is overigens een prima vakantieland en de economie draait goed. In een aantal bedrijven hadden goed Nederlands-sprekende Turken -ook in Leiden gestudeerd- leidinggevende funkties. In de toeristenindustrie en aanverwante dure zaken waar de toerist naar toe wordt gebracht, kunnen ze hoogopgeleide voormalige Nederlandse Turken goed gebruiken. Het zijn deze suksesvolle Turken die weer teruggaan naar hun vaderland. Daar zijn nu immers kansen te over. De economie was de reden, Wilders had daar niets mee te maken. Hun kansen in Turkije, daar ging het om. Wel vonden ze Wilders een onprettig persoon.
Of Erdogan de democratie ook op de lange termijn zal omarmen blijft onzeker. Wel zeker is dat Turkije minder seculier is geworden. Dat zijn niet mijn woorden, maar dat hoorde ik in Turkije zelf.
op 05 11 2011 at 02:02 schreef Sasha Berkman:
Dat zal allemaal wel, maar hij is niet diegene die de gevangenissen vol heeft gestopt met politieke gevangenen en was het niet, nog aaanhangers van zijn partij, die routine matig martelden, mensen lieten “verdwijnen”, die doodseskaders inzetten, die duizenden dorpen in Kurdistan hebben ontvolkt, die meerdere coups hebben gepleegt, die grof geld verdienden met heroinehandel etc etc. Dat deed de stroming waar Wilders zijn respect voor uit heeft gesproken: de fascisten van het leger, de politie, rechterlijke macht en hun knokploegen van de MHP. Samen hebben ze het land in bloed doordrengt op dezelfde manier als dat in de jaren 70/80 in verschillende zuid-amerikaanse dictaturen gebeurde.
RSS