Ramadansoaps

Hassnae Bouazza

Illustratie: Théo van Rysselberghe

Ter compensatie voor het lange vasten, de hongerige fantasieën en chagrijnige rokers, pakken de Arabische televisiezenders altijd weer flink uit met de Ramadan. Wie wil, kan zich in een coma kijken. Amusementsprogramma, candid camera-programma’s, komedieseries en natuurlijk de langverwachte soaps.

De overdaad aan soaps is zo groot, dat er vaak kritiek is dat alles in die ene maand wordt gepropt: de rest van het jaar willen mensen immers ook graag nieuwe series zien.

Zoals altijd is er stevige concurrentie tussen de Egyptische en Syrische soaps. In kwaliteit excelleren de Syriërs: goed uitgewerkte verhalen, personages met diepgang en mooi acteerwerk. Dit jaar overstijgen de Syriërs de Egyptenaren overigens ook in kwantiteit, want door de opstand in Egypte, zijn er minder soapproducties dan tijdens voorgaande jaren. Die opstand speelt dan ook een belangrijke rol in en rondom de verschillende Egyptische series.

‘Samara‘ is een serie gebaseerd op een gelijknamige Egyptische klassieker. De hoofdrol wordt gespeeld door Ghada Abdelrazaq, die tijdens de opstand voor Moubarak was, maar dit nadien ontkende. De hoofdrol in een andere Egyptische productie, ‘Adam‘, is voor Tamer Hosny, de jonge zanger die tijdens de opstand naar het Tahrir-plein ging om de mensenmassa op andere gedachten te brengen. Het resultaat is op YouTube te zien: een huilende Tamer die door zijn vrienden wordt getroost, want hij bedoelde het zo goed.

Op Internet is een actie gestart om de beide producties te boycotten. 14.000 mensen hebben zich daarbij aangesloten. Op een kijkerspubliek van tientallen miljoenen.

‘Adam‘ is door verschillende zenders aangekocht en favoriet. Het is een maatschappijkritisch verhaal over Egypte, de spanningen tussen christenen en moslims, armoede en rijkdom, corruptie en machtsmisbruik. Adam is een jongen uit een eenvoudig gezin die een bijbaantje heeft als bezorgjongen om zijn studie te bekostigen. Op een dag redt hij een christelijk meisje van verkrachting, maar dan begint de ellende: hij wordt opgepakt op verdenking van terrorisme en gemarteld.

Tamer Hosny heeft voor de rol zijn kinderlijke uitstraling verruild voor die van een ruwe bolster met blanke pit. Meteen in de eerste aflevering werden we getrakteerd op een man die zijn vrouw slaat. Egyptische acteurs spelen altijd twee dingen met verve en overtuiging: eten en vrouwen slaan. Ze eten altijd alsof ze uit een hongerstaking komen en ze zijn er dol op om de vrouw stevig bij de haren vast te pakken en dan uit te halen. Een man die zichzelf respecteert, slaat zijn vrouw indien nodig waar anderen bij zijn, aldus het personage.

De Syriërs kunnen maar geen genoeg krijgen van de historische soaps. Na het grote succes van Bab el Hara, die liefst drie vervolgreeksen kreeg en ook in Israel populair was, is er dit jaar ‘Al Za’iem‘ (De Leider). De serie speelt zich af in het Syrië van 1918-1920 na de Turkse bezetting. De wijk waar het verhaal zich afspeelt, moet een nieuwe leider kiezen: hierop ontstaat een felle strijd tussen de verschillende gegadigden en hun families.

‘Talaa al Fodha‘ speelt zich af in dezelfde periode als ‘Al Za’iem‘ en gaat over de verschillende gemeenschappen (moslims, Joden en christenen) in de wijk waar de serie naar is vernoemd. De beide series barsten van het testosteron. De mannen zijn nog echt mannen met van die intimiderende blikken en zwaar aangezette stemmen; mannen van het woord en van eergevoel. De vrouwen vechten hun eigen strijd en die met elkaar binnenshuis uit, voordat de mannen komen en ze zich op hen toeleggen.

Ieder jaar is er ook ophef. Ditmaal willen fans van de overleden Palestijnse dichter Mahmoud Darwish, dat de serie over zijn leven, geregisseerd door de Syrische topregisseur Najdat Anzour, wordt stopgezet. Critici vinden dat de serie Darwish niet waardig is en kunnen het niet verkroppen dat de Syrische acteur Faris Ibrahim (tevens producer) de dichter mag vertolken. Het protest komt vooral uit Palestina.

Eerder al, toen het leven van de Syrische dichter Nizar Qabbani in een soap werd gegoten, was er ook felle kritiek: familieleden en fans hadden er onder andere bezwaar tegen dat Qabbani werd afgeschilderd als de rokkenjager die hij was.

Over een andere serie van Anzour, over jongeren en hun problemen met seks, drugs en internet, werd bericht dat die niet door de censor kwam, maar de serie wordt gewoon uitgezonden. De honger stijgt sommige journalisten kennelijk naar het hoofd.

De Egyptische zakenman Ahmed al Rayan, die 21 jaar vast zat, heeft moeite met de serie die op zijn leven is gebaseerd: hij had toestemming gegeven, maar had een vleiender portret verwacht en wil nu naar de rechter.

Ze zijn er weer. Alle ingrediënten om de maand spiritueel te beleven.

Eerder verschenen in Vrij Nederland. Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, Elle en de Arabische site van de Wereldomroep. In 2009 was ze te bewonderen in Vrouw & Paard. Afgelopen kerst won ze bijna De Nationale Wetenschapsquiz. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.

Tweet

Hassnae Bouazza, 14.08.2011 @ 10:28

[Home]
 

Δ