Smeerlappaus

Peter Breedveld

Foto: Ryan McGinley

Alejandro Jodorowsky en Milo Manara zijn twee striplegendes van wie vooral de eerste altijd garant staat voor excentrieke buitenissigheden. In hun nieuwe stripreeks Borgia, waarvan onlangs het derde deel verscheen, leggen ze het er echter wel èrg dik bovenop. Dacht ik. Ik wist dat er pausen hebben bestaan die zich bezondigden aan machtsmisbruik, corruptie, wreedheid en zelfs seksuele uitspattingen, maar Jodorowsky’s verhaal over Rodrigo Borgia ofwel paus Alexander VI, die een terreurbewind voert als een meedogenloze maffiabaas en onder wie het Vaticaan verandert in het equivalent van Sodom en Gomorra, vond ik totaal ongeloofwaardig.

Totdat ik na een uurtje googelen ontdekte dat het gewoon allemaal waar is. Alexander VI staat bekend als de grootste smeerlap uit de geschiedenis van de Rooms-katholieke kerk. Zijn ceremoniemeester, priester Johann Burchard, heeft in zijn dagboek Alexanders orgieën beschreven waar geen taboes geldden. ‘Alexanders christelijkheid’, schreef Burchard, ‘was slechts een voorwendsel’. Alexander wordt ervan beschuldigd zijn eigen zoons en dochters (hij had twaalf kinderen bij verschillende moeders) herhaaldelijk te hebben verkracht en daarnaast vele jongetjes te hebben verkracht en vermoord. Zijn dochter Lucrezia stond bekend als de dochter, vrouw én schoondochter van de paus.

In het eerste deel van Borgia, ‘Bloed voor de paus’, presenteert Rodrigo Borgia kardinaal Giuliano della Rovere, de latere paus Julius II, een enorme zak vol afgesneden piemels, afkomstig van de honderdvijftig minnaars van de kardinaal, allen invloedrijke geestelijken. Zo overtuigt hij de kardinaal om op hem te stemmen bij de verkiezing van een opvolger voor de net overleden paus Innocentius VIII. Ik houd er nu rekening mee dat de scène niet aan de fantasie van Jodorowsky is ontsproten, maar historisch authentiek is.

Dat geldt ook voor het verhaal van de arme hondenverzorger in het tweede deel, ‘Macht en bloedschande’. Hij moet opdraaien voor de gruwelijke moordpartij op een onschuldige familie en wordt in opdracht van de paus publiekelijk gevierendeeld, zodat het volk kan zien dat het de paus ernst is met de vervolging van gespuis in het bandeloze Rome. De moorden zijn echter gepleegd door Alexanders persoonlijke moordenaar Micheletto, in opdracht van de paus zelf.

De enige rechtschapen figuur in Borgia lijkt de priester Savonarola te zijn, een soort Rooms-katholieke Taliban die in donderpreken op straat schuimbekkend ageert tegen het verval van de christelijke moraal in het Vaticaan. Moed kan Savonarola niet worden ontzegd, maar hij organiseert ook boekverbrandingen en kunstvernietiging, waarbij met name de werken van Botticelli eraan moeten geloven. Terwijl Alexander juist bekendstaat als een beschermheer van de kunsten.

Alejandro Jodorowsky heeft van het verhaal van Alexander VI een adembenemend spannend avontuur gemaakt, dat vrijwel volledig bestaat uit actie en dialoog, en niet wordt gehinderd door de lappen uitleggende tekst die veel andere historische strips zo onleesbaar maakt. Milo Manara heeft het allemaal met veel gusto in beeld gebracht. Manara geniet vooral bekendheid als maker van niet al te fantasierijke softpornostrips, maar in combinatie met de grote scenarioschrijvers stijgt hij altijd tot grote hoogten. Dat geldt voor zijn samenwerking met de inmiddels overleden meester Hugo Pratt en ook in Borgia levert Manara zijn beste werk af. Hij heeft zich met name uitgeleefd in de prachtige decors. Niet eerder zag ik Rome zo mooi in een strip verbeeld.

Wel jammer is dat Manara er blijkbaar aan hecht om elke vrouw in zijn verhaal het lichaam van een zeventienjarige te geven. Zelfs een middelbare, plompe moeder van drie zoons blijkt zonder kleren het wulpse lichaam van een playmate te bezitten. Dat is behoorlijk storend en ook onbegrijpelijk. Manara heeft zich duidelijk goed gedocumenteerd, want zijn stadsdecors, de interieurs en de kleding van zijn personages zien er allemaal authentiek uit. Ook mannen tekent hij in alle soorten en maten. Dik, dun, atletisch, misvormd, jong en oud. Waarom zien zijn vrouwen er dan wel allemaal uit als de seksuele fantasie van de gemiddelde Panoramalezer?

Alejandro Jodorowsky en Milo Manara: Borgia. Drie delen; 56 pagina’s in kleur, harde kaft, uitgeverij Sombrero; prijs € 14,90. Deze bespreking verscheen eerder in Vrij Nederland

Tweet

Peter Breedveld, strips, 02.07.2009 @ 14:49

[Home]
 

Δ