Noord-Korea, een sjacherende rebel

Peter Breedveld

Illustratie: Sean Phillips.

Noord-Korea als anti-imperialistische middelvinger naar de Verenigde Staten; Noord-Korea als voorbeeld voor andere postkoloniale staten; Noord-Korea als socialistisch arbeidersparadijs; als straatarm land van hongersnood en ondervoeding; als mensenrechten schendende dictatuur; als schurkenstaat met kernwapens. ‘Noord-Korea fungeert als een projectiescherm voor onze eigen politieke waarden’, schrijft Remco Breuker in zijn nieuwe boek ‘De Wereld volgens Noord-Korea‘. ‘Datgene wat we kiezen te benadrukken in wat Noord-Korea is, is een vrij betrouwbare lakmoesproef voor het politieke kamp waar we bij horen.’

Dat bleek toen Hassnae Bouazza bij de presentatie van het boek zich in haar inleidende praatje vooral concentreerde op de voorbeeldfunctie van Noord-Korea voor Hezbollah en de PLO van Yasser Arafat en ook de vrijheidsbewegingen in Afrikaanse landen als Mozambique, Namibië, Zambia en Zimbabwe, die door het Westen constant de (post)koloniale les werd gelezen, maar door Noord-Korea als gelijkwaardige partner werd behandeld.

Terwijl Hassnae op de voor haar typisch bevlogen manier stond te vertellen, deed een mopperende mevrouw naast me haar best aan mij over te brengen hoe misplaatst ze dit allemaal vond, maar voor veel aanwezigen was deze kijk op de geopolitiek duidelijk een verfrissende afwijking van het dominante Eurocentrische vertoog. Zelf moest ik denken aan Japan aan het begin van de 20e eeuw, toen het als eerste land van kleur ter wereld een westerse grootmacht versloeg – Rusland – en voor verzetsbewegingen in gekoloniseerde landen overal ter wereld een voorbeeldland werd, waar de inheemse elite haar kinderen liet opleiden tot aanvoerders van de onafhankelijkheidsstrijd. Het is een stokpaardje van me, dus lakmoesproef indeed.

De mythe van het hermetisch gesloten land

In alle genoemde definities van Noord-Korea zit meer dan een kern van waarheid, schrijft Breuker, maar één hardnekkige mythe over Noord-Korea is een blatante leugen en dat is dat het land hermetisch gesloten en geïsoleerd van de rest van de wereld zou zijn. ‘Dat Noord-Korea zo moeilijk en exclusief zou zijn is goede marketing’, schrijft Breuker. Vrijwel iedere toerist kan gewoon gaan en ‘als je het aantal ‘rare glimpses’ gaat tellen waar journalisten na bezoek aan het land gewag van maken of alleen al het aantal documentaires van bezoeken aan Pyongyang en omstreken, dan raak je al snel de tel kwijt.’

En verder heeft Noord-Korea lange tijd innige contacten gehad met bovengenoemde Afrikaanse landen, met Oost-Duitsland en andere Oost-Europese landen, Zuidoost-Azië, China, Rusland en nog een zwik andere landen en buitenlandse organisaties. Noodzakelijk, want Noord-Korea is niet zo zelfvoorzienend als het de wereld graag zou doen geloven. Noord-Koreaanse raketten en drones zitten vol onderdelen uit tal van landen, ook die landen die zich aan de VN-sancties tegen het land houden, zelfs Zuid-Korea.

Die sancties hebben het internationale netwerk, of eigenlijk de vele internationale netwerken van Noord-Korea alleen maar geïntensiveerd en werken in die zin dus contraproductief, omdat Noord-Korea alleen maar afhankelijker is geworden van partners die zich niet aan de sancties houden.

Schimmige zaakjes

De stunts die Noord-Korea moet uithalen om aan luxe goederen voor de elite te komen, aan olie, andere grondstoffen en geld, het gesjoemel, de diplomaten die worden ingezet voor smokkel, de restaurantjes die dienen als front voor witwas- en andere criminele praktijken, het doet niet zozeer denken aan James Bond als wel aan de parodie daarop van Martin Lodewijk, de stripreeks Agent 327. Een communistisch land dat zijn neus nergens voor ophaalt, niet voor wapenhandel en niet voor neushoornhoornsmokkel, als er maar geld te verdienen valt.

Het middelpunt van al die schimmige en smoezelige zaakjes het Bureau 39, een even onzichtbare als alomtegenwoordige organisatie die alle buitenlandse transacties beheert, en waarzonder het hele Noord-Koreaanse systeem samen met de Kim-dynastie in elkaar zou donderen. Bureau 39, wat een concept, een soort onbewogen beweger achter een web van banken, kantoren, bedrijven en andere organisaties over de hele wereld, die geld verdienen waarvan een flink deel door Bureau 39 wordt afgeroomd.

Je zou bijna denken dat Noord-Korea een internationale sjacheraar is, een handige ritselaar, een dekselse rekel die de imperialisten steeds weer te slim af is, maar zo grappig is het natuurlijk allemaal niet. Samen met zijn vrouw Imke van Gardingen legde Breuker eerder al de grootscheepse Noord-Koreaanse mensenhandel bloot, een handel in goedkope arbeid waarvan ook Nederland profiteert, want bijvoorbeeld in Polen bouwden Noord-Koreaanse dwangarbeiders Nederlandse schepen.

Oekraïne

De nieuwste exces hierin is de inzet van Noord-Koreaanse troepen in de Russische oorlog tegen Oekraïne. Het gaat om 400.000 dwangarbeiders maar, schrijft Breuker sarcastisch, omdat een ‘heel leger aan radicale pacifisten’ Rusland steunt, staat Noord-Korea met zijn leverantie van manschappen ‘aan de kant van de engelen’ en is enige discussie over de schendingen van mensenrechten of de uitbuiting van Noord-Koreanen van de baan, ‘nu zij worden ingezet om de grotere belangen van een andere wereldorde te dienen’.

De deelname van Noord-Korea aan de Russische oorlog tegen Oekraïne als volwaardige partner van Rusland kon volgens Breuker weleens een waterscheiding zijn. Niet alleen omdat het deel van de wereld dat zich met Noord-Korea identificeert, ziet dat Noord-Korea dit ongestraft kan doen maar ook dat Noord-Korea’s voorbeeld navolging verdient. Voormalig gekoloniseerde landen zullen zich door het Noord-Koreaanse verhaal gesterkt voelen om ook hun eigen, vaak antiwesterse koers te volgen, met dezelfde afwijzing van mensenrechten en andere westerse waarden. Die worden immers vooral gezien als instrumenten van het hypocriete westen om de voormalige koloniën eronder te blijven houden.

We moeten daarom van onze “China-obsessie” af, stelt Breuker. Want door overal de machinaties van China achter te zoeken, wordt de aandacht afgeleid van andere belangrijke ontwikkelingen in Azië die vergaande gevolgen voor de bestaande wereldorde zullen hebben.

 

 

 

Is het Vrije Woord u écht lief? Steun me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland. Rekeningnummer NL24 ASNB 8832 6749 39 (N.P. Breedveld, ASBN Rijswijk), BIC ASNB NL21.

Tweet

boeken, Peter Breedveld, 10.11.2025 @ 18:20

[Home]