De lakmoesproef
Tessa Voerman
Mijn moeder heet Israëls. Normaal meld ik dat nooit, maar in tijden als deze moet een mens voldoende disclaimers inbouwen.
Veel bloedverwanten heb ik niet dus ook niet veel lijntjes naar het verleden.
Meer dan gewone halfslachtige interesse in hoe het in de jaren ’30 allemaal zo mis heeft kunnen gaan in Europa heb ik ook niet. Niettemin zijn er een paar dingen wel blijven hangen.
Dat van die statenloosheid bijvoorbeeld. Een van de eerste acties van de nazi’s was het afpakken van het staatsburgerschap van de Duitse Joden. Leek niet eens zo’n ramp voor de betrokkenen. Totdat ze probeerden naar het buitenland te gaan. Mensen zonder nationaliteit zijn in de wereld van de natiestaten maar half bestaande mensen.
Kafkaëske situaties
Mede door de gebeurtenissen toen werden later internationale verdragen voor vluchtelingen opgesteld. Daarvan leek mij vooral het deel van vervolging door een natiestaat mij het duidelijkst als internationale verantwoordelijkheid voor de Kafkaëske situaties die ontstaan waar mensen gemangeld worden doordat “hun” natiestaat niet de hunne blijkt. Omdat ie er niet is, of hen heeft uitgestoten, of z’n eigen leden opvreet.
Ik dacht dan ook dat de les was dat wanneer een groep mensen vanwege hun ‘groep’ door de overheid gemarkeerd en getreiterd wordt, dit herkend zal worden en zal worden bestreden.
Ook als de betreffende overheid zegt dat die mensen niet hun mensen zijn, want geen staatsburgerschap – dat zouden we toch wel doorzien na, nou ja, na jeweetwel.
Oh, en dat de betreffende overheid – en de mensen, want uiteindelijk bestaat een overheid niet, het zijn allemaal mensen- anyway, dat die zeggen dat hullie terroristen zijn, daar zouden we ook niet zomaar intuinen. Uiteraard zeggen mensen zoiets over mensen die zij willen verdelgen, dat is nu net het mechanisme. Van de mens!
Israël steunen
Als het mechanisme niet op tijd gestopt wordt, herhalen we wat in de jaren ’30 en ’40 aan de rol werd gebracht. Want eenmaal aan de rol is het te laat om het te stoppen. Dat was de les toch? En ook dat we daar allemaal voor kunnen vallen, of in elk geval, dat het blijkbaar hele beschavingen kan meeslepen. We tuinen er in, tenzij we onszelf en anderen bij de les houden.
Het leek of we het voortaan zouden herkennen, zouden benoemen, en dan zouden voorkomen. In mijn jeugd werd de minste of geringste uitspraak die kon worden opgevat als ‘fout’ te vuur en te zwaard bestreden en alle beschaafde mensen vonden dat ook goed en nodig. Want je moest het mechanisme van vervolging bestrijden, en de lakmoesproef was om ieder pril plan tegen de escalatiescenario’s van de jaren ’30 te houden. Het begint klein maar…
Tenminste, dat dacht ik.
Maar de geleerde les lijkt: gij zult Israël steunen want dat zijn we verschuldigd. Dat lijkt niet eens op wat ik dacht dat de lessen waren.
Tessa Voerman zou bij voorkeur een autarkische hobbyboerin zijn maar heeft een kantoorbaan nodig om dat te bekostigen.
Gastschrijver, 10.08.2025 @ 16:44
RSS