Gaat u ook stemmen?
Jasper Mekkes
Scène uit: Barefoot Gen (Masaki Mori, 1983)
De echte winnaars van alle voorbije verkiezingen waren telkens weer de kiesgerechtigden die niet gingen stemmen – of blanco stemden. Tot grote frustratie van onze eigen kleine tirannetjes. Gelukkig biedt Oekraïne nu een mooie aanleiding om eens flink reclame te maken voor hun illiberale democratie.
Neem nu Mark Röell, de door niemand gekozen burgemeester van Baarn. Die heeft in verkiezingstijd een open brief gestuurd aan alle inwoners van Baarn. Zijn boodschap is dat we de democratie, zeker nu, moeten koesteren – en dat we vooral moeten gaan stemmen. Röell verwijst in zijn open brief naar de situatie in Oekraïne, ‘die wij toch met zijn allen niet zouden moeten willen’.
Hoewel dat laatste natuurlijk waar is, zou het van meer liefde voor democratie getuigen als je je als niet-gekozen bestuurder gedeisd zou houden over het koesteren van de democratie, en als je niet zou gaan dreigen met Oekraïense toestanden als iemand niet blij is met jouw beperkte visie op wat democratie is.
Als je, gezien het niveau van onze democratie, als burgemeester nu niet pleit voor verbetering van die democratie dan ben je niet alleen visieloos of laf, dan ben je bovendien zelf een gevaar voor de democratie.
Democratische verbeteringen
Want democratische verbeteringen worden in Nederland steeds urgenter. Verbeteringen die ervoor zorgen dat we niet meer bestuurd worden door iemand omdat hij de juiste mensen kent of omdat hij geen kritiek uit op politieke vriendjes, maar omdat hij goede ideeën heeft voor verbetering van het leven van gewone mensen. Ideeën zoals directe democratie bijvoorbeeld; een democratie met gekozen bestuurders, bindende referenda en imperatieve mandaten. Een democratie zoals landen als Zwitserland en Oekraïne die, tot afgrijzen van Europa, wel hebben.
Het zou van liefde voor democratie getuigen als Jonkheer Röell eens een kritische noot zou kraken over gelijke kansen in relatie tot één van zijn plaatsgenoten, prinses Beatrix, die op kosten van de gewone Nederlander al decennialang enorme hoeveelheden geld verbrast, slechts gelegitimeerd door het feit dat ze in een bepaalde familie geboren is.
Het zou van liefde voor democratie getuigen als Röell zijn eigen partij, de VVD, eens even flink de les zou lezen over democratie, omdat nog nooit een meerderheid van de kiesgerechtigden op de VVD heeft gestemd, zelfs nog nooit een kwart van de kiesgerechtigden, terwijl het liberalisme van de VVD al sinds 1848 op hoge toon de dienst uitmaakt in Nederland.
Het zou van liefde voor democratie getuigen als Röell eens stil zou staan bij het feit dat de echte winnaar van alle verkiezingen telkens weer het aantal kiesgerechtigden was dat niet ging stemmen – of blanco stemde. In 2021 bij de Tweede Kamerverkiezingen maar liefst 3 miljoen kiesgerechtigden, honderdduizenden meer dan er op de VVD stemden. Want liefde voor democratie betekent ook luisteren naar een democratische meerderheid van de Nederlanders die zich hebben afgewend van een politiek die er uitsluitend is voor politici.
Kleine tirannetjes
Het fascisme van Poetin wordt ironisch genoeg nu door onze eigen kleine tirannetjes als aangrijpingspunt gebruikt om een politiek goed te praten die alleen gevoerd wordt voor de eigen machtspositie en die van enkele vriendjes.
Maar het feit dat we hier nog geen fascisme hebben, betekent niet dat we hier een democratie hebben.
We leven in een illiberale democratie, waarin een kleine partij-elite de boven ons gestelden kiest. Mark Röell maakt kans op een burgemeesterspositie, een gewone Nederlander met meer politiek talent maakt hier geen enkele kans op.
Dat simpele feit alleen al is een gevaar voor onze democratie, en zo zijn er nog wel meer. Want het fascisme van Poetin kenmerkt zich door minachting van de democratie, door het idealiseren van eigen volk en cultuur ten opzichte van andere volken en culturen, door het onder valse voorwendselen binnenvallen van andere landen om ‘lebensraum’ voor je eigen volk te creëren, door het verbieden van onwelgevallige meningen en media; allemaal ontwikkelingen die we de afgelopen decennia ook in Nederland zagen.
Ondanks de gratuite oproep van meneer Röell, is onze illiberale democratie dan ook zeker niet iets om te koesteren.
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof en heeft net een boek gepubliceerd: Wil tot Waarheid; een materialistische ontologie van de mens en zijn natuur.
Jasper Mekkes, 15.03.2022 @ 07:59
RSS