Het Baudet-systeem
Fréderike Geerdink
Bron: Showzama
Op Facebook schrijft iemand dat ze zich troost met de wetenschap dat de meerderheid van de Nederlanders níet op Baudet heeft gestemd. Ze is, voegt ze toe, geschrokken maar ‘evengoed een optimist, misschien tegen beter weten in.’ Andere zichzelf troostenden bagatelliseren de boel door met opkomstcijfers en stemgerechtigde bevolking te goochelen en dan op een heel laag percentage FvD-stemmers uit te komen. Of joh, ze hebben geen bestuurlijke ervaring, die FvD’ers, dus dat wordt niks en het implodeert vanzelf.
Jezelf troosten, dat doe je wanneer je verdrietig bent. De kat is dood, de arm gebroken, de baan verloren, de geliefde vertrokken of de kinderen uitgevlogen. Maar op fascisme dat de verkiezingen wint, is verdriet niet het antwoord, laat staan zelftroost. Want wat ga je bereiken met dat verdriet en dat getroost? Tot welke actie leidt het die bijdraagt aan het bestrijden van fascisme? Geen enkele.
Kinderen achtergelaten
De zelftroosters doen mij denken aan kameraad Hebûn, een PKK-strijdster die ik interviewde voor mijn boek. Ze was gedwongen te trouwen toen ze nog een meisje was en had drie kinderen gekregen, die ze bij haar familie en die van haar ‘echtgenoot’ (ze weigerde hem als zodanig te erkennen) had achtergelaten om guerrillastrijder te worden. We praatten over haar keuze en over haar kinderen, die hun moeder waarschijnlijk nooit meer zouden zien. Het viel me op dat haar lip niet trilde, haar stem niet brak en er niets glinsterde in de hoeken van haar ogen. Ik vroeg haar ernaar. Hebûn zei: ‘Een vrouw die huilt krijgt niets voor elkaar.’
En zo is dat.
Ik las over de verkiezingsoverwinning van Baudet terwijl ik in de bus zat op weg naar de Qandil-bergen, naar een groot veld in het gebied dat onder militaire controle staat van de PKK om daar het Koerdisch Nieuwjaar, Newroz, te vieren. Het voelde als een bescheiden daad van verzet, zo ver weg van Nederland. De PKK, moet u weten, is hardcore anti-fascistisch. Ze proberen, en slagen daar heel behoorlijk in, hun doorwrochte anti-fascistische ideologie ook werkelijk te leven. Kern daarin is het afbreken van het patriarchaat en een strijd op alle fronten tegen de manifestaties daarvan. Gewapend verzet tegen het geweld van de staten die Koerdistan bezetten, maar ook – en nu wordt het interessant voor Nederland – ongewapende strijd tegen de patriarchale structuren in de Koerdische samenleving, die dus ook verankerd zijn in henzelf.
Posities van macht
Hoe doen die strijders dat? Ze volgen onderwijs, of ze nou net gerecruteerd zijn of oudgediende. Een deel daarvan volgen de mannen en vrouwen gescheiden. Daar schrikken Nederlanders altijd van, als je dat zegt. Mannen en vrouwen moeten altijd sámen les krijgen, en wie dat niet ook vindt, is ouderwets – gooi er nog wat vooroordelen bij over de verhoudingen tussen mannen en vrouwen in het Midden-Oosten en het onbegrip over deze keuze van de PKK is compleet. Terwijl ik het een van de inspirerendste lessen vind die ik in mijn jaar bij de PKK heb geleerd. Invoeren, meteen, ook in Nederland!
Want wat behelst dat gescheiden onderwijs? Dat behelst het lezen en bediscussiëren van teksten en films over de rollen en posities van mannen en vrouwen in de maatschappij en in de (al dan niet gewapende) strijd. Mannen reflecteren op hun eigen positie, vrouwen ook. Zouden ze dat samen doen, dan zouden juist de structuren die ondermijnd moeten worden, de kop weer opsteken. Mannen en vrouwen hebben, met tegengestelde posities van macht, ook een andere weg te volgen om gelijkheid te bereiken. Cruciaal is natuurlijk dat iedereen er van doordrongen is dat het patriarchaat in iedereen zit en dat het in de wereld waar zij naar streven geen plaats mag hebben. Veel recruten, of misschien zelfs de meesten, hebben daar nog geen idee van als ze zich aansluiten. Ze willen gewoon vechten, klaar. Maar dat mogen ze niet. Eerst leren ze dat het systeem waar ze de wapens tegen willen oppakken, ook in hén verankerd is, simpelweg doordat ze er jarenlang in hebben gefunctioneerd. En dat ze het patriarchaat ook in een vrij Koerdistan in stand zullen houden als ze er niet op alle fronten tegen vechten. Het resultaat zijn mannen die er alles aan gelegen is de man in zichzelf te ‘vermoorden’, volgens PKK-jargon, en zich daar door laten leiden in alles wat ze doen.
Jongens en meisjes apart
Hoe geweldig zou het zijn als we in Nederland vakken aan het onderwijs zouden toevoegen waarin kinderen en jongeren inzicht krijgen in en afrekenen met machtsstructuren? Een paar uur per week jongens en meisjes apart en ze dan laten lezen en praten over hun positie in de klas, op het schoolplein en in de buurt. En als we dan toch bezig zijn, laten we ook zwarte en witte kinderen in gescheiden lessen kijken naar zichzelf en naar de ander. Hoe ouder ze worden, hoe groter het plaatje wordt, hoe meer machtsstructuren in de hele maatschappij en ook globaal duidelijk worden. De rest van het onderwijs zit al het grut weer bij elkaar, don’t worry.
Wij volwassenen zijn opgegroeid in het systeem waar Baudet uit voort kon komen. Dat systeem zit ook in ons. Als we het niet willen herhalen als ‘links’, of wat daar voor door moet gaan in Nederland, het ooit voor het zeggen krijgt, dan zullen we dat systeem moeten zien voor wat het is: patriarchaal en racistisch. Daarvoor zullen we eerst moeten erkennen dat dat systeem ook in ons huist, of we nou willen of niet. En vervolgens moeite moeten doen het eruit te krijgen.
Ik krijg een glimlach op mijn gezicht als ik denk aan een Nederland waarin op allerlei plekken groepen mensen met vergelijkbare machtsposities bij elkaar komen om te lezen, films en docu’s te bekijken en te praten over hun rol in het systeem en de bijdrage die ze kunnen leveren aan het afbreken ervan. Nadrukkelijk óók degenen die er ogenschijnlijk van profiteren – want uiteindelijk draait de patriarchale, racistische maatschappij ons allemaal de nek om.
Het kan ook gewoon in je eentje thuis op de bank. Troost je niet. Aan het werk!
Fréderike Geerdink is journalist. Als Turkije-kenner en Koerdistan-correspondent leert ze veel over Nederland.
Fréderike Geerdink, 23.03.2019 @ 06:38
RSS