Home » Archief » Jona Lendering heeft geen gevoel voor humor


[27.09.2012]

Jona Lendering heeft geen gevoel voor humor

Jona Lendering


Illustratie: Heinrich Zille

Ik geloof dat Nederlanders liever beschuldigd zouden worden van diefstal of brandstichting dan van het feit, dat ze geen humor zouden hebben. Niet dat Nederlanders opvallend grappig zijn. Zeker, we hebben een eigen traditie van cabaret en de televisie biedt voor iedereen wat, maar of het meer is dan in andere landen, of dat onze traditie voor ons belangrijker is dan voor anderen, ik heb geen idee.

Evenmin zou ik kunnen aangeven of er een specifiek soort Nederlandse humor bestaat. Ik herinner me een speelfilm waarin een achttiende-eeuwse Fransman vertelt dat hij Londen heeft bezocht, en dat de mensen daar hele korte verhaaltjes vertellen die niet waar zijn en dat ze daar dan vreselijk om kunnen lachen. Na enige discussie komt men er dan achter dat die Engelse moppen zoiets zijn als esprit. Ik zou niet op die manier een specifieke karaktertrek kunnen noemen van de Nederlandse humor.

Sterker nog, veel van waarom we lachen, is vrij internationaal. De moppen over blondines die we ooit vertelden, waren identiek aan de grappen over Belgen die we daarvóór vertelden, en die zijn weer identiek aan de Duitse opmerkingen over Oostfriezen, Spaanse grappen over Portugezen en Syrische moppen over de mensen uit Homs.

O wacht. Moppen over mensen uit Homs. Die zijn eigenlijk niet zo grappig. Er worden daar namelijk mensen doodgemaakt. En ik heb de indruk – al is het maar een vage – dat humoristen op dat punt meestal een grens leggen. Om mensen die gewelddadig om het leven worden gebracht, valt niet te lachen.

De uitzondering schijnt de executiescène uit Monty Python’s Life of Brian te zijn. De zingende gekruisigden gelden als een hoogtepunt van humor, en de enige verklaring die ik kan bedenken is dat mensen niet begrijpen hoe hels en langdurig deze vorm van marteling is. Ik heb die film in 1984 gezien, en zelfs na ruim een kwart eeuw ben ik niet over de schok om zoveel smakeloosheid heen.

So there you have it: Jona Lendering heeft geen gevoel voor humor. In Nederland is dat erger dan diefstal of brandstichting.

Historicus Jona Lendering won in 2010 de Oikos Publieksprijs. Lees zijn boeken. Meld u aan voor een cursus op Lenderings onderwijsinstituut Livius. Uw leven wordt erdoor verrijkt.

Jona Lendering, 27.09.2012 @ 07:37

[Home]
 

30 Reacties

op 27 09 2012 at 08:24 schreef Arduenn:

Ik kwam niet meer bij toen ik dat stuk van prof. Bob Smalhout las.

op 27 09 2012 at 08:30 schreef Arduenn:

Wat me trouwens wel verbaast is dat prof. Bob Smalhout over Jezus Christus spreekt alsof het hier een historische figuur betreft, terwijl er geen enkele betrouwbare historische aanwijzingen zijn dat JC echt heeft bestaan.

op 27 09 2012 at 09:24 schreef Arjan:

Ik moet maar weer snel wat schrijven, voordat Peter weer met een nieuwe fotoreeks start :-D

op 27 09 2012 at 10:31 schreef Judith:

Nederlanders verwarren ‘gevoel voor humor’ met lompheid. Als iemand tegen jou zegt; ‘Haha, jij bent ook wel erg dom/lelijk/sukkelig om dit of dat te doen’ dan ben je verplicht om te grijnzen en een opmerking te maken waarmee je jezelf omlaag haalt. Als je dit niet doet en vraagt waarom iemand zo lomp doet, dan heb je geen gevoel voor humor.

“Djiezes, sorry hoor, het was maar een grapje”.
Een kutopmerking verpakt als ‘grap’, dát is Nederlandse humor.

op 27 09 2012 at 10:50 schreef Bertje:

@ Jona

De Python humor grenst aan absurdisme daar moet je van houden.
Gezien jou laatste alinea gaat dit soort humor volledig aan jou voorbij.
Ik woon alweer een tijdje in Duitsland en daar ligt bv Engelse humor vrij moeilijk, er zijn niet zoveel mensen die het kunnen waarderen.

Waar moet jij om lachen vroeg ik me af wat is jou humor want tot nu toe ben ik nog niet een mens tegen gekomen die geen gevoel voor humor had.

op 27 09 2012 at 10:52 schreef Rob:

Nederlandse humor, oei. Nederland kent geen figuren met gezag om te kakken te zetten, en dus geen dikke sheriffs, opgewonden gendarmerie-officiertjes (Louis de Funès) of krom pratende Britse geheim agenten (‘Allo ‘Allo). Nederland kent weinig taboes om te doorbreken maar een humoristische serie over de Tweede Wereldoorlog zie ik niet gebeuren.
Er is geen traditie van Nederlandse humoristische films of theaterstukken. Nederlanders lachen als Renée Soutendijk iemand’s hand in een frituurpan houdt. De kluchten uit de jaren zeventig van die verschrikkelijke John Lanting waren vertaald.
Nederlandse humoristische boeken? Er zit zeker humor in sommig literair werk, maar het houdt niet over.

op 27 09 2012 at 10:56 schreef rena:

Grapjes in Nederland gaan vaak ten koste van iemand anders. Leedvermaak is waarmee je hier het beste kunt scoren. Of iets cynisch of in ontkennende vorm. De Duitse mensen die ik in mijn leven ben tegengekomen begrijpen daar dan ook niks van en gaan er steevast heel serieus op in. Wat dan weer te denken geeft. Wij beschuldigen hen vaak van humorloosheid. Maar van andere landen is vaak wel wat te leren op dit gebied.
Ik moet bekennen dat ik het toch erg leuk vond toen er in Ierland om een grapje van mij gelachen werd. Alsof ik toen toch iets meer erbij hoorde. Sowieso vind ik de humor daar leuker.
En de engelse humor ook, niet perse het voorbeeld van Monty Python.
Maar al te vaak zap ik Nederlandse grappenmakers op tv weg.

op 27 09 2012 at 11:24 schreef Arjan:

On topic: sarcasme en ironie zijn wel heel erg diep geworteld in de Nederlandse humor. Dat merk je, zoals rena hierboven opmerkt, vooral in gesprek met buitenlanders. Die dit óf bevrijdend hilarisch vinden, of inderdaad de grap niet als zodanig herkennen, wat tot ongemakkelijke situaties kan leiden. Overigens heb je dat haast net zo snel met Friezen en Groningers als met Duitsers.
Wat ik altijd erg vreemd heb gevonden is dat Nederlandse tv-comedy’s altijd zo tenenkrommend niet-grappig zijn. Terwijl Nederlanders wel degelijk humor hebben. Misschien durven weinig omroepen de kenmerkende grofheid niet in sitcoms te verwerken? Overigens hebben we een aantal uitstekende sketch-shows, zoals Koefnoen en voor Draadstaal/neonletters.

op 27 09 2012 at 11:54 schreef Paul:

@ Judith ‘Haha, jij bent ook wel erg dom/lelijk/sukkelig om dit of dat te doen’
Het antwoord daarop is toch standaard:”dat kan beter van jou komen dan van iemand die bij zijn volle verstand is” of woorden van gelijke strekking?

op 27 09 2012 at 12:07 schreef matxil:

Ik ben het met Judith en Rena eens, qua omschrijving van Nederlandse humor, alleen zie ik het niet zo negatief. Ik vind het zelf als ik weer eens tussen Nederlanders ben wel bevrijdend dat ik weer lekker mag stangen, in de maling nemen (of genomen worden). Die humor bestaat natuurlijk overal, maar de Nederlandse manier is net wat lomper, directer en zonder de rompslomp van “rekening houden met de ander”.
Hier in Spanje nemen mensen elkaar natuurlijk ook in de zeik, maar meestal met de toevoeging: “es broma, eh?” (“het is maar een grapje”), iets wat natuurlijk de angel er uithaalt.
Een Nederlandse vriend van me, met een behoorlijk droog “Engels” gevoel voor humor, die een tijd in London heeft gewoond kreeg daar vaak het verwijt dat ie te grof was. De broer van mijn Spaanse vriendin, die ook in London heeft gewoond, begreep soms niets van de groffe grappen die zijn Engelse collegas maakten. Tja…
Maar om nou te zeggen dat Nederlandse humor niet leuk kan zijn? Jiskefet, Hans Teeuwen, Theo Maassen, of Reve, Carmiggelt vind ik zowel typisch Nederlands als grappig.

op 27 09 2012 at 12:27 schreef Bertje:

@ rena

Das nou ook precies mijn ervaring met Duitsers, leed vermaak wordt hier niet zo goed begrepen. Mijn Duitse vrouw moet naar al die jaren die ze met mij tezamen is nog steeds “wennen” aan mijn ” Hollansche” humor.

@ Arjan

Zo heel af en toe zit er wel een pareltje tussen de Nederlandse tv comedy’s.
Zelf vond ik in de jaren ’90 de comedy met Rijk de Gooier als verstokte mopper-fascist Fred Schuit erg grappig.
Ook de remake van het schaap met de vijf poten vond ik toch redelijk geniaal.

op 27 09 2012 at 14:22 schreef Brenda van der Veer:

Freek de Jonge, die is echt grappig.

op 27 09 2012 at 14:28 schreef Yvonne:

“Maar om nou te zeggen dat Nederlandse humor niet leuk kan zijn? Jiskefet, Hans Teeuwen, Theo Maassen, of Reve, Carmiggelt vind ik zowel typisch Nederlands als grappig.”

Inderdaad, typisch Nederlands, droogkloten met voorverpakt chagrijn en superioriteit.

op 27 09 2012 at 14:45 schreef hallo:

“Ik heb die film in 1984 gezien, en zelfs na ruim een kwart eeuw ben ik niet over de schok om zoveel smakeloosheid heen.”

Mee eens.
Engelse humor is ofwel sadistisch ofwel homofoob.

Geef mij maar de humor van Wim T Schippers. En van Nederlandse literatoren.

op 27 09 2012 at 14:52 schreef MNb:

@Bertje: In Voor- en Tegenspoed was een bewerking van de Engelse serie In Sickness and Health, die op zijn beurt wereldberoemd is geworden in de Amerikaanse bewerking All in the Family. Fred Schuit is gewoon de Nederlandse versie van Archie Bunker.

Niemand beantwoordt de vraag waarom de slotscene van Life of Brian nou zo grappig is. Ik heb er inderdaad om moeten lachen en niet uit leedvermaak met Jezus, maar ondanks. Zoals joods schaker Rudolf Spielmann in 1938:
“Wat doe je als de nazi’s komen?”
“Dan ga ik naar Duitsland en laat me vervolgen.”

De grappigste film ooit is naar mijn mening nog altijd Duits: Fassbinder’s Lola uit 1981.

op 27 09 2012 at 15:46 schreef Bertje:

@ mnb

“Niemand beantwoordt de vraag waarom de slotscene van Life of Brian nou zo grappig is”

Daarom omdat ik hem grappig vind, en das nu precies de essentie van humor. Humor moet je vooral niet te veel ontleden en uit willen leggen het is geen wetenschap.

Lola is idd een kei van een film, mijn favoriet is toch wel de The Big Lebowski.

op 27 09 2012 at 16:02 schreef Arjan:

@MNb
De slotscene van Life of Brian is grappig omdat het totaal absurd is. Het postivo-liedje en de kruisiging zijn twee zo tegenovergestelde zaken dat je brein die onmogelijk met kan verbinden. Toch doet Monty Python precies dat. Als het liedje was gezongen in combinatie met een vergaderingsscène (ik noem maar wat) was het absoluut niet grappig geweest. Wel jammer dat Jona er niet om kon lachen, maar hopelijk ligt hij weer krom om iets heel anders!

op 27 09 2012 at 16:36 schreef cRR Kampen:

“Als het liedje was gezongen in combinatie met een vergaderingsscène (ik noem maar wat)…”, aldus Arjan, die zojuist Jiskefet heeft uitgevonden :)

op 27 09 2012 at 17:18 schreef Joris:

Ik sluit me helemaal bij Arjans uitleg aan. En voeg daar als christen aan toe dat die coincidentia oppositorum, het samenvallen van twee onverenigbare zaken, niet alleen de huisstijl is van Monty Python, maar ook een kenmerk van het christendom zelf. Nog veel schandaliger en onsmakelijker dan die hele slotscène is het gegeven dat de almachtige God van hemel en aarde niemand anders is dan die berooide timmerman daar, die tussen twee criminelen aan het kruis hangt. En als Jona Bright Side al te ver vindt gaan, moet hij eens horen wat we met Pasen zingen: “Door het kruis is er vreugde in de hele wereld gekomen.”

op 27 09 2012 at 21:20 schreef Joachim Stolzer:

Die speelfilm heet trouwens “Ridicule”, mocht u het vergeten zijn.

op 28 09 2012 at 05:22 schreef Rene Koeman:

Tja, dat heb je met humor. Zodra iemand je het moet gaan uitleggen, is de grap dood.

op 28 09 2012 at 11:24 schreef You On A Gin:

Inderdaad, typisch Nederlands, droogkloten met voorverpakt chagrijn en superioriteit.

En enorme muzikaliteit, virtuose instrumentbeheersing en zelfkritiek/spot (in het geval van Teeuwen, dan).
Als je geen muziek kunt maken of op z’n minst zingen, ben je geen cabaretier maar een stand-up comedian.

Theo Maassen vind ik zo’n zeur waar je in de kroeg een paar krukken verderop voor gaat zitten om het niet aan te hoeven horen. Maar als mensen een kaartje ervoor willen kopen, tja.

Toon Hermans was lief en gezellig, maar vooral leuk voor m’n oma.

Bert Visscher is er zo één waardoor ik in het buitenland zou doen alsof ik Duits ben.

Maar Hans Teeuwen heeft alle andere cabaretiers voor mij verpest. Ik heb nooit iemand gezien die ik scherper, energieker en grappiger vind. En af en toe nog stof om na te denken, ook.

op 28 09 2012 at 11:27 schreef marcodB:

@jona Ik reageer natuurljk veel te laat, maar ik wil die kruisegingsscene toch duiden. In Engeland is er een heel erg sterke wat-er-ook-gebeurt-blijf positief-en-rustig mentaliteit. Monthy Python heeft een aantal keren de absurditeit van deze positie aangekaart. Fameus is deze scene: http://www.youtube.com/watch?v=oLdk2C25Z14
Ik denk dat je de scence in dit licht moet zien. Niet de kruisiging is leuk, maar de ‘always look on the bright side of life’ boodschap.

op 28 09 2012 at 13:37 schreef Edo:

Jeetje meneetje zeg, als je Life of Brian niet grappig vind omdat kruiziging pijn doet, dan kan ik helaas inderdaad constateren dat je geen gevoel voor humor hebt. Tenzij dit dan op zich zelf weer een grap is.
Of je beschikt gewoon over een te ver ontwikkeld inlevingsvermogen waardoor fictie en werkelijkheid niet meer te onderscheiden vallen. Vrij veel van humor komt namelijk voort uit pijn en ongemakkelijkheid, zonder dat deze pijn en ongemakkelijkheid wordt ontkent.
Vaak komt humor voort uit bewust te ver gaan, waar mee dat te ver gaan zelf weer wordt geridiculariseert. In dit geval is het gewoon het contrast tussen iets verschrikkelijks en een bizar optimistische levenshouding.
Als dat er niet in gaat, dan is dat spijtig.

op 28 09 2012 at 13:59 schreef Edo:

@You on a Gin, ik ben met je eens dat Hans Teeuwen waarschijnlijk de grootste komiek is van Nederland. Jammer genoeg vond ik het grootste gedeelte van spiksplinter dan weer erg slecht, mede omdat het uberhaupt geen spanning opbouwt in te ver gaan. Iedereen kan bedenken om een brief van een jongetje met kanker te verscheuren, en kanker te zeggen, of te lachen om de holocaust, je moet ’t nog wel ergens mee omlijsten zodat ’t een beetje onverwacht komt. Maar dat is mijn mening.

op 28 09 2012 at 23:11 schreef p.wielaard:

In zijn boek: “life and how to survive it”beschrijft John Cleese de lach bij een grap als een hysterische reactie op de plotselinge wending (absurditeit) in een verhaal. De redding van Jezus komt ook in Life of Brian van een “zelfmoord eenheid” die inderdaad niets anders doet dan… zelfmoord plegen door simultaan een luikje op hun borst te openen en daar een mes in te steken. Nog nooit zo hysterisch geweest !

op 29 09 2012 at 06:20 schreef You On A Gin:

@ Edo
Ik vond Industry of Love ook al niet leuk. Maar da’s met de meeste bands ook zo; na een album of twee, drie, vier weten ze het zelf ook niet meer. Is niet erg. Ze hebben wat interessants nagelaten voor het nageslacht.
Ik ben altijd verbaasd wanneer ik mensen onder de 65+ spreek die (oude) Hans Teeuwen niet grappig vinden. En dan dacht ik dat ik verzuurd en cynisch was.

op 29 09 2012 at 13:35 schreef troebel:

De Bie en Van Kooten waren autonome HUMORmakers: als wetenschappers, autoriteiten, politici, machthebbers, oplichters, blowers, muzikanten, populisten, kunstenaars en nog tig andere types.

op 29 09 2012 at 17:18 schreef MNb:

http://www.vetcabaret.com/Hans+Teeuwen/Hans+Teeuwen+in+London+11%3A+'Respecting+women‘./dDtisgnSZCc%3Fversion%3D3%26f%3Dvideos%26app%3Dyoutube_gdata.html

Briljant.
Vraagje: weet iemand mij als buitenlander te vertellen hoeveel moslims er gingen rellen na deze uitzending?

op 05 10 2012 at 14:53 schreef Edo:

Volgens mij is het artiestenleven in sommige gevallen nogal schadelijk voor het in toom houden van iemand zijn ego.

Nieuwe reactie
Naam:
E-mail:
Homepage:
  Afbeelding invoegen
 

 


Home

Archief

 

STEUN FRONTAAL NAAKT MET EEN TIKKIE!

 

 

OF VIA PATREON!

 

 

CONTACT
Stuur uw loftuitingen en steunbetuigingen naar Frontaal Naakt.

NIEUWSBRIEF
Ontvang gratis de Frontaal Naakt nieuwsbrief.

 

pbgif (88k image)
 

Let op: Toelating van reacties en publicatie van opiniestukken van anderen dan de hoofdredacteur zelf betekenen geenszins dat hij het met de inhoud ervan eens is.

 

pbgif (88k image)
 

MEEST GELEZEN IN SEPTEMBER

O Steekhoudende argumenten in je broekje

O Hoop en uitsluiting

O Dilan Yesilgöz criminaliseert de watermeloen

O Sven Kockelmann, kwispelhondje van Wilders

O Welkom in Wildersstan!

O Toet-toet, boing-boing

O Domrechts wil het weer over ras hebben

O Baren voor Pieter

O Terrorisme verheerlijken

O Aan Links heb je ook niks

 

MEEST GELEZEN EVER

O Caroline van der Plas, dwangmatige leugenmachine

O Caroline van der Plas is de Nederlandse Donald Trump

O YouPorn

O Iedereen haat Sander Schimmelpenninck omdat hij écht onafhankelijk is

O Wierd Duk de pro-Russische complotdenker

O Domme Lul

O Frans Timmermans kan het einde van de domrechtse ijstijd zijn

O Wierd Duk en Jan Dijkgraaf, hoeders van het fatsoen

O De koning van het uittrekken van de damesslip

O Haatoma

 

pbgif (88k image)
 

BLURBS
“How does it feel to be famous, Peter?” (David Bowie)

“Tegenover de enorme hoeveelheid onnozelaars in de Nederlandse journalistiek, die zelfs overduidelijke schertsfiguren als Sywert, Baudet en Duk pas ver in blessuretijd op waarde wisten te schatten, staat een klein groepje van ondergewaardeerde woestijnroepers. Met Peter op 1.” (Sander Schimmelpenninck)

“Frontaal Naakt dient een publiek belang” (mr. P.L.C.M. Ficq, politierechter)

“Peter schrijft hartstochtelijk, natuurlijk beargumenteerd, maar zijn stijl volgt het ritme van zijn hart.” (Hafid Bouazza).

“Ik vind dat je beter schrijft dan Hitler” (Ionica Smeets)

“Peter is soms een beetje intens en zo maar hij kan wél echt goed schrijven.” (Özcan Akyol)

“Jij levert toch wel het bewijs dat prachtige columns ook op weblogs (en niet alleen in de oude media) verschijnen.” (Femke Halsema)

“Literaire Spartacus” (André Holterman)

“Wie verlost me van die vieze vuile tiefuslul?” (Lodewijk Asscher cs)

“Pijnlijk treffend” (Sylvana Simons)

네덜란드 매체 프론탈 나크트(Frontaal Naakt)에 따르면, 네덜란드 라 (MT News)

“Echt intelligente mensen zoals Peter Breedveld.” (Candy Dulfer)

“De Kanye West van de Nederlandse journalistiek.” (Aicha Qandisha)

“Vieze gore domme shit” (Tofik Dibi)

“Ik denk dat de geschiedenis zal uitmaken dat Peter Breedveld de Multatuli van deze tijd is.” (Esther Gasseling)

“Nu weet ik het zeker. Jij bent de antichrist.” (Sylvia Witteman)

“Ik ben dol op Peter. Peter moet blijven.” (Sheila Sitalsing)

“Ik vind hem vaak te heftig” (Hans Laroes)

“Schrijver bij wie iedereen verbleekt, weergaloos, dodelijk eerlijk. Om in je broek te piesen, zo grappig. Perfecte billen.” (Hassnae Bouazza)

“Scherpe confrontatie, zelfs als die soms over grenzen van smaak heen gaat, is een essentieel onderdeel van een gezonde democratie.” (Lousewies van der Laan)

“Ik moet enorm lachen om alles wat Peter Breedveld roept.” (Naeeda Aurangzeb)

“We kunnen niet zonder jouw geluid in dit land” (Petra Stienen)

“De scherpste online columnist van Nederland” (Francisco van Jole)

“Elk woord van jou is gemeen, dat hoort bij de provocateur en de polemist, nietsontziendheid is een vak” (Nausicaa Marbe)

“Als Peter Breedveld zich kwaad maakt, dan wordt het internet weer een stukje mooier. Wat kan die gast schrijven.” (Hollandse Hufters)

“De kritische en vlijmscherpe blogger Peter Breedveld” (Joop.nl)

“Frontaal Naakt, waar het verzet tegen moslimhaat bijna altijd in libertijnse vorm wordt gegoten.” (Hans Beerekamp – NRC Handelsblad)

“De grootste lul van Nederland” (GeenStijl)

“Verder vermaak ik mij prima bij Peter Breedveld. Een groot schrijver.” (Bert Brussen)

“Landverrader” (Ehsan Jami)

“You are an icon!” (Dunya Henya)

“De mooie stukken van Peter Breedveld, die op Frontaal Naakt tegen de maatschappelijke stroom in zwemt.” (Sargasso)

‘De website Frontaal Naakt is een toonbeeld van smaak en intellect.’ (Elsevier weekblad)

“Frontaal Gestoord ben je!” (Frits ‘bonnetje’ Huffnagel)

“Jouw blogs maken hongerig Peter. Leeshonger, eethonger, sekshonger, geweldhonger, ik heb het allemaal gekregen na het lezen van Frontaal Naakt.” (Joyce Brekelmans)

‘Fucking goed geschreven en met de vinger op de zere plek van het multicultidebat.’ (jury Dutch Bloggies 2009)

Frontaal Naakt is een buitengewoon intelligent en kunstig geschreven, even confronterend als origineel weblog waar ook de reacties en discussies er vaak toe doen.’ (jury Dutch Bloggies 2008)

‘Intellectuele stukken die mooi zijn geschreven; confronterend, fel en scherp.’ (Revu)

‘Extreem-rechtse website’ (NRC Handelsblad)

‘De meeste Nederlanders zijn van buitengewoon beschaafde huize, uitzonderingen als Peter Breedveld daargelaten.’ (Anil Ramdas)

‘Peter Breedveld verrast!’ (Nederlandse Moslim Omroep)

‘Breedveld is voor de duvel nog niet bang’ (Jeroen Mirck)

‘Nog een geluk dat er iemand bestaat als Peter Breedveld.’ (Max J. Molovich)

‘Godskolere, ik heb me toch over je gedróómd! Schandalig gewoon.’ (Laurence Blik)

 

pbgif (88k image)
 

LINKS

 

 


 

(Advertentie)
 

 

 

RSS RSS