Links praat met meel in de mond
Johannes Bongers
Frans Timmermans roept in NRC de Nederlandse regering op zich duidelijker in te zetten om een eind te maken aan de hel van Gaza.
In zijn betoog richt hij zijn pijlen op Yesilgöz, de VVD-leider die sleuteldrager is van de huidige regeringscoalitie. Hij hoopt tot zijn politieke tegenspeler door te dringen; anderzijds maakt hij haar schandelijke sleutelrol publiek. Het schaadt haar politiek gezien niet, of nog niet. In zijn oproep voert Timmermans tactische argumenten aan, in de sfeer van ‘als we nu niets zeggen, wanneer dan wel?’ of ‘wel opstaan voor Oekraïne en niet opkomen voor de Palestijnen?’ De gekozen redenering en de retoriek zijn hopeloos legalistisch. De urgentie om de ander politiek te overtuigen lijkt opgegeven.
Ook Femke Halsema in Buitenhof brengt geen overtuigend verhaal – zij tekent netjes binnen de bestuurlijke lijnen en omschrijft de razernij onder de bevolking met: “mijn bevolking is verdrietig”. En zij legt hetzelfde taalkundig beperkte parcours af als Timmermans, dat zo nauwkeurig door radicaal-rechts voor linkse politici is aangelegd, om maar niet als antisemitisch aan de rechtse schandpaal te worden genageld.
Onheilige alliantie
Wat deze linkse politici niet lijken te beseffen, is dat zij geen traditionele oppositie voeren in een klassiek politiek kader, maar dat de Nederlandse regering een Monsterverbond vormt dat deel uitmaakt van een groeiend strategisch netwerk van ‘Onheilige Allianties’.
‘Die Heilige Allianz’ werd opgesteld in 1815 door de christelijke monarchen van Rusland, Oostenrijk en Pruisen om zich gezamenlijk teweer te stellen tegen het toen opkomende liberalisme. In 2017 leverde het tijdschrift Jacobin de analyse om het verbond tussen de antisemitische alt-right en Joodse kolonisten bloot te leggen, en noemde dit een ‘Unholy Alliance’. De filosoof Slavoj Žižek breidde het concept Unholy Alliance in 2023 uit om het groeiende netwerk van monsterverbanden te duiden als allianties die niet op gedeelde idealen maar op gedeeld vijandschap zijn gebaseerd.
Zie hier Monsterverband Den Haag, dat het heeft voorzien op de migranten, islam, pro-Palestijnen, milieuverdedigers – noem ze maar op. Sjoerd de Jong verbaast zich in zijn recente column over een conferentie tegen antisemitisme in Israël waaraan antisemieten deelnemen. Hij haalt Nietzsches omwenteling van alle waarden erbij om de absurditeit ervan te versterken, maar hij verklaart het niet.
Gedeelde vijandschap
In Onheilige Allianties, zoals Regering-Wilders en die conferentie, zijn het niet de gedeelde idealen maar de gedeelde vijandschap – vaak anti-islam en voor een etnocratische staat – die verbindend werkt. Dat zagen we op deze zondag ook bij het 50-jarig jubileum van CIDI, opgericht als Israël-lobby met als thema antisemitisme. Met een keur aan grensgangers werd het een feest van anti-islamisten. Politici van het Monsterverbond Den Haag deden er lacherig over de Rode Mars aldaar. Ik wil hen en het CIDI erop wijzen dat het aantal van 100.000 demonstrerende burgers in Den Haag inderdaad vele tienduizenden mensen minder is dan het aantal Palestijnen dat sinds 1948 door Israël is vermoord.
De christelijke monarchen van 1815 zijn in 2025 Poetin, Trump, Xi, de heersers in het Midden-Oosten, met de vazallen Netanyahu, Orbán en Wilders. Zij bouwen actief aan de Onheilige Alliantie, en antisemitisme is daarin een belangrijk strategisch instrument. Het ‘Project Esther’ is daar het duidelijkste bewijs van. Als uitbreiding van Project 2025 van de Heritage Foundation – de blauwdruk voor Trump II – framet ‘Project Esther’ de pro-Palestijnse beweging wereldwijd als antisemitisch en terroristisch. Deze strategie is uiterst succesvol in de VS – het snoert iedereen de mond – en domineert ook in Europa. Het werkelijke antisemitisme van extreemrechts blijft daarbij onaangeroerd.
Rechtvaardige politiek
Timmermans, Halsema en andere linkse politici zouden de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding, die ook CIDI-bestuurslid is geweest, eens op de koffie moeten uitnodigen. Om gezamenlijk en publiek het verschil tussen antizionisme en pro-Palestijns activisme van antisemitisme te onderscheiden. Misschien kunnen de politici daarna het meel uit de mond spoelen, dat hen nu weerhoudt met kracht een nieuwe rechtvaardige politiek te formuleren. Ik stel voor dat alle linkse partijen daarna een Monster van Vriendschap smeden, vrij van de ondermijning van taal, om de onheiligheid van het huidige Monsterverbond te beëindigen.
Johannes Bongers is kunstenaar-onderzoeker bij Boolean Works (sinds 1991). Hij werkt op het snijvlak van kunst, filosofie en politiek. Oprichter van o.a. technotlogy.com, sooos.org, en andsterdam.nl.
Johannes Bongers, 21.05.2025 @ 09:26