Wie moet Yeşilgöz opvolgen?
Fons Kockelmans
De VVD is nog niet van plan Dilan Yeşilgöz af te zetten als partijleider. De liberalen wachten daar liever even mee. Ze moet eerst nog een einde maken aan het nieuwe kabinet, als dat er tenminste een keer komt. Pas als de volgende verkiezingen onontkoombaar zijn, zal ze te horen krijgen dat ze moet vertrekken.
Want haar weer een keer de lijst laten trekken, dat kan natuurlijk niet. Daarvoor heeft ze bij de vorige stembusgang en daarna te veel schade aangericht. Eerst de deur op een kier (dus open) zetten voor Geert Wilders en zijn PVV-bende. Daarna jammeren en janken als die vervolgens met ruime voorsprong eerste wordt. Verkondigen dat je nooit onder hem zult dienen. Om hem dan – als dat heel slecht valt bij je partijgenoten – op je blote knieën gedoogsteun aan te bieden.
Zoveel tactische blunders achter elkaar zouden voor iedere lijsttrekker fataal zijn. Zeker voor de beoogde opvolgster van Mark Rutte, de man die met terugwerkende kracht door zijn partijgenoten is uitgeroepen tot de VVD-zonnekoning aller tijden en wiens aanvallen van geheugenverlies (om niet te zeggen leugens) zijn vergeten en vergeven.
Motie van wantrouwen
Dat betekent dus dat Dilan de fractie gaat aanvoeren. Vanuit de Tweede Kamer zal ze na een redelijke tijd (zeg ongeveer een jaar) een motie van wantrouwen steunen om het kabinet-Wilders (of het kabinet-Plasterk, of hoe dan ook een kabinet waarin de PVV de baas is) naar huis te sturen. En daarna aftreden graag. In de hoop dat de VVD onder de nieuwe lijsttrekker de verkiezingen wint. Volgens de allerlaatste peiling is dat niet een volledig kansloos streven, want de PVV begint alweer te zakken. De schade die die partij heeft aangericht – vooral financieel uiteraard – kan na het verdwijnen van het kabinet nog vrij simpel hersteld worden.
De vraag is alleen: wie moet Yeşilgöz straks opvolgen? Wie neemt in vredesnaam het stokje van haar over? Eigenlijk is de VVD helemaal niets opgeschoten sinds de Grote Mark er zat. Sterker nog: toen waren de liberalen de eerste partij van het land, nu nummer drie. Zelfs de aartsvijanden van Verenigd Links moeten ze laten voorgaan.
Ruttes voetsporen
Vrijwel iedereen die lezen en schrijven kon en bij benadering wist hoeveel twee maal twee was, is al kandidaat geweest voor het leiderschap van de VVD. Edith Schippers. Halbe Zijlstra. Klaas Dijkhoff. Sophie Hermans. Bente Becker. Ja, zelfs Dennis Wiersma is hier en daar genoemd. Maar ze vielen allemaal af. Dijkhoff naar het schijnt omdat hij niet wilde. De rest bleek te licht. Van Yeşilgöz werd in eerste instantie gedacht dat ze dat niet was, maar helaas.
Sommigen hopen tegen beter weten in op de terugkeer van Dijkhoff, in de verwachting dat die voor nieuw elan kan zorgen. Maar die schijnt allang blij te zijn dat hij is ontsnapt aan de opdracht om in Ruttes voetsporen te treden. Ook de kans dat Mark zichzelf opvolgt, kan als verwaarloosbaar klein worden bestempeld. Hij gaat binnenkort de lakens uitdelen bij de NAVO. Nog los daarvan wil hij niet meer.
Meer smaken zijn bij de VVD niet aanwezig. De partij kan toch moeilijk aankomen met Eelco Heinen of zo iemand? Om nog maar te zwijgen over als links bekend staande types als Eric van der Burg of Christianne van de Wal.
Strepen trekken
Nee, wat nodig is, vinden veel liberalen, is een draufgänger. Iemand die Wilders aankan, maar ook Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA en die vervelende zeur van een Pieter Omtzigt. Die strepen trekt waar het nodig is. Een soort Frits Bolkestein als het ware, maar die is veel te oud. Hij schijnt trouwens ook aardig de kluts kwijt te zijn. Dat krijg je op die leeftijd.
Maar goed, de VVD laat Dilan nog even haar gang gaan. Een jaartje, hooguit twee. Rutte I, dat gedoogsteun kreeg van de PVV, heeft het anderhalf jaar uitgehouden, dus aan zo’n termijn moet je denken.
Dan kan Yeşilgöz de VVD nog zo lang presenteren als een rechtse, maar wel beschaafde, of in elk geval quasi-beschaafde partij. Vanuit de gedoogpositie uiteraard. En dan kan intussen even nagedacht worden wie haar positie overneemt.
Dat hoeft Dilan nu nog niet te weten hoor, schijnen veel partijgenoten te vinden. Maar als straks de bijl voor haar valt, is het te laat.
Fons Kockelmans (1952) werkte lange tijd bij het ANP, vooral als politiek verslaggever. Later publiceerde hij onder meer op Joop, Historiek en The Post Online.
Fons Kockelmans, 02.02.2024 @ 10:42
RSS